1.4 Die reuk- en smaaksintuie

Natuurwetenskappe

Graad 4

Lewe en lewenswyse

Module 5

Die reuk- en smaaksintuie

Aktiwiteit:

Om te leer oor die reuk- en smaaksintuie

[lu 2.1]

Wanneer jy eet, proe jou tong die smaak en jou neus ruik die geur van die kos. Dit werk so:

Die openinge van jou neus en jou mond kom bymekaar agter in jou keel. Wanneer jy eet, gaan die kosreuke agter in jou mond na jou neus, vanwaar ‘n boodskap deur ‘n senuwee na jou brein gestuur word wat vir jou sê wat jy ruik.

Die tong is grof en bedek met smaakknoppies om verskillende smake vas te stel. Skryf die vier verskillende smake wat ‘n mens op jou tong kan waarneem, neer.

Druk jou neus toe en drink ‘n slukkie koeldrank of tee. Hoekom “proe” dit anders?

Wat gebeur as jy verkoue is en jy eet?

Diere se reuksintuig

• Die muishond beskerm homself deur ‘n stink vloeistof wat hy na sy vyand toe sprei.
• Honde kan baie goed ruik. Hulle gebruik hulle reuksin om dwelms, plofstowwe en selfs mense in ‘n groot skare uit te ruik. Hy gebruik ook sy reuksin om sy prooi te jag.
• Bokke gebruik reuk om buite gevaar te bly. As hulle hul vyand ruik, beweeg hulle gou-gou weg.
• ‘n Renoster gebruik ook sy reukkliere onder sy voete om boodskappe aan ander renosters te stuur.
• Voëls hou hulle neste gewoonlik skoon, maar nie die hoep-hoep nie. Deel van sy verdedigingstelsel is dat die stink reuk van sy nes vyande sal weghou.

Assessering

LU 2

KONSTRUKSIE VAN WETENSKAPKENNIS Die leerder ken, interpreteer en pas wetenskaplike, tegnologiese en omgewingskennis toe.

Dit is duidelik wanneer die leerder:

2.1   betekenisvolle inligting onthou;

2.2       inligting kategoriseer.

Memorandum

1. Soet
2. Sout
3. Bitter
4. Suur

Druk neus toe: Geure kan nie in die neus inbeweeg nie, dus proe jy net soet, sout, bitter en suur.

Verkoue: Dieselfde as hierbo.

Opdrag 6:

Diere se reuksintuig

• Die muishond beskerm homself deur ‘n stink vloeistof wat hy na sy vyand toe sprei.
• Honde kan baie goed ruik. Hulle gebruik hulle reuksin om dwelms, plofstowwe en selfs mense in ‘n groot skare uit te ruik. Hy gebruik ook sy reuksin om sy prooi te jag.
• Bokke gebruik reuk om buite gevaar te bly. As hulle hul vyand ruik, beweeg hulle gou-gou weg.
• ‘n Renoster gebruik ook sy reukkliere onder sy voete om boodskappe aan ander renosters te stuur.
• Voëls hou hulle neste gewoonlik skoon, maar nie die hoep-hoep nie. Deel van sy verdedigingstelsel is dat die stink reuk van sy nes vyande sal weghou.